Uiteindelijk is het de Mensheid die Haar wonden moet helen…

door Manon Danker, met Dirk Polder, Laura van den Berg, Lenneke Brussee, & Lida Hospers

Recorded in Dutch and English by Manon Danker

[Scroll down for English translation]

Introductie: Vanuit dankbaarheid
door Manon Danker

In 2015 nam ik deel aan de facilitatorstraining voor the Work that Reconnects bij Joanna Macy en haar dierbare collega-leraren. Vroeger voelde ik me vaak vervreemd van mijn soort: zoveel pijn is en wordt veroorzaakt door onze soort. We kunnen deze voortdurende pijn voelen in al onze relaties – menselijk en niet-menselijk. En misschien herken je hoe we bang zijn geworden voor onze eigen soort. Dat is een eenzame plek om te zijn.

De WTR training heeft mij echter handvatten gegeven om hiermee aan de slag te gaan. Nu, na acht jaar zelf facilitator te zijn, voel ik mij enorm dankbaar dat ik dit werk heb gevonden. Joanna straalt een diepe liefde voor de mensheid uit en kent ons ware potentieel; haar werk geeft ons een plek om weer samen te zijn in een zorgzame, intieme, respectvolle, geborgen, creatieve, gepassioneerde, nederige en sacrale ruimte. Het is echt een bron van diepgewortelde verbondenheid. Ik heb vaak het gevoel dat we leren hoe we weer in vrede kunnen treden met onszelf, elkaar en alle levensvormen. En ik voel hoe de levenskracht om ons heen zich bewust is van die intentie. We zijn niet alleen.

En dat is mijn hoop dezer dagen. Op reis met dit menszijn, herinnerend worden aan wat het betekent om mens te zijn terwijl we werken aan het herstellen van onze plaats in de ordening van het leven. Ik hoor velen tijdens mijn workshops spreken over hun wens om een ​​levensondersteunende plek in creatie te hebben, over het verlangen om niet alleen te zijn maar in een geliefde gemeenschap. Dit te horen is zo een groot geschenk.

We hebben een enorme taak voor de boeg; en het zal ons dienen om onze impact op het leven te erkennen, zowel de ondersteunende als de niet-ondersteunende. Velen van ons weten dit al een tijdje en steeds meer mensen beginnen dit nu te weten. We kunnen de gewoonten loslaten die ons en onze relaties vernietigen en  kiezen voor wegen die ons ondersteunen en leven brengen. In Nederland blijft the Work that Reconnects groeien en vindt het haar weg in scholen, universiteiten, NGO’s, burgerinitiatieven, gezinnen en boeddhistische sangha’s. Onlangs heeft de WTR ons geholpen om te “zien met nieuwe ogen” op het niveau van de centrale overheid, en inspireerde innovatie op het gebied van landbeheer door ontmoetingen met de toekomstige generaties van het land.

Hier deel ik een verzameling stemmen voor levensondersteunende verandering: stemmen van mijn eigen workshopdeelnemers en hun ervaring met de WTR.
~~~

Het eren van onze pijn voor de wereld
door Lenneke Brussee

Ik ben zo blij dat ik emoties, gedachten en drijfveren kan uitdrukken in beelden en kleuren. Ik ben echt geïnspireerd door The Work that Reconnects. In plaats van te proberen ‘moeilijke’ gevoelens kwijt te raken, worden ze nu vereerd en motivatoren gemaakt voor verbinding en verandering. Mooi, echt een erkenning van de kracht van kwetsbaarheid en van betrokken en volledig mens zijn. Wat je ziet ben ik, Manon, Joanna Macy, de aarde en mijn moeder, alle mensen die ons inspireren en aanwezig zijn, de kracht die ons voedt.

Door opnieuw verbinding te maken met mijn gevoelens, zowel mijn liefde voor de aarde en de natuur, als ook mijn pijn en verdriet, om mij heen in anderen, en het lijden van de dieren, ben ik meer in staat om het leven in al zijn facetten te ervaren en te waarderen. Mijn eigen leven, het leven van andere mensen, het leven van alle levende wezens. Bijzonder, mooi, dankbaar, vreugdevol, intensief. Dat zijn de sleutelwoorden. Ik zie het Werk als onderdeel van het Achtvoudige pad in het boeddhisme, dat ik beoefen in de traditie van Thich Nhat Hanh. Het pad bewandelen, samen met zovelen, maakt me hoopvol en vredig. Interzijn met de wereld is een bevrijding en vreugde.
~~~

Kijken met nieuwe ogen

Een Boodschap van de Zee
door Dirk Polder

Beste mensen, stelletje badgasten, bofkonten\
Het ene cadeau na het andere cadeau wordt in jullie schoot geworpen
En het klinkt misschien alsof ik jaloers ben
Maar dat ben ik niet
Ik wil jullie wel nog iets zeggen
Je kunt mij als zee ook gebruiken als spiegel
En dat kan je misschien helpen met de realisatie dat
veranderen eigenlijk het meest natuurlijke is
Soms lijkt dat heel moeilijk
Soms lijkt dat onmogelijk en krijg je een gevoel van onmacht ervan
Als dat nou zo is loop dan over de zandkorrels op het strand
Geniet van het licht van de zon
En spiegel jezelf in mijn oppervlak
Ik heb een blauw brilletje op en dat geef ik jullie
Niet omdat het beter is dan welk brilletje ook
Maar om je te realiseren dat je zo kunt switchen naar een ander perspectief
Je kunt veranderen
~~~

Een Boodschap van het Mos
door Lida Hospers

Een groet aan jullie van het mos
Simpel en uiterst primitieve levensvorm
Zo word ik omschreven in die dikke boeken van jullie
Maar ik ben er al heel lang
Dus iets, iets weet ik
Anders was ik er al lang geweest
Geduld
Je kunt op heel veel manieren er zijn
Je kunt heel langzaam groeien
Van weinig leven
En dan toch je volle totale glorie
Van je wezen manifesteren
Die mogelijkheid wil ik jullie aanbieden, onderzoek die
Zoals je het nu doet is niet de enige manier
~~~

Vooruit gaan

Wandelen in de Natuur, het Aanraken van het Hart
door Laura van den Berg 

Tijdens het onderdeel ‘Callings and Resources’ kwam er het volgende bij me op: Ik wil via één op één contact met mensen erachter komen wat hen raakt. Mensen die verstrikt zijn geraakt in het ‘business as usual’ model. Ik wil hen graag de schoonheid van de natuur laten zien. En in contact van hart tot hart raken. Graag zou ik angst weghalen . De gedachte dat je materiële spullen nodig hebt door het tegendeel te laten zien: de connectie met jezelf en de natuur. De rust terugbrengen dat alles goed is zoals het is.

Naar aanleiding van dit inzicht ben ik opzoek gegaan naar een opleiding tot natuur en wandelcoach. Die vond ik bij Kraaybeekerhof. Inmiddels heb ik mijn eigen website en heb ik ruimte om eens in de week iemand te coachen naast mijn baan bij Milieudefensie. Ik hoop hiermee mensen weer bij zichzelf én de helende kracht van de natuur te brengen zodat zij weer meer in balans verder kunnen op hun levenspad. Meer informatie vind je op mijn website: https://natuurenwandelcoaching.nl/
~~~

Conclusie
door Manon Danker
In deze tijden, waarin de toekomst zo onzeker is en moeilijk voor te stellen is – waarin zoveel jonge zielen – en ook oudere zielen – hun existentiële angst uiten – moeten we ons niet weg van of tegen elkaar keren, maar juist bijeenkomsten creëren om samen te zijn en niet alleen. Het nu, heden, is onze gemeenschappelijke basis; laten we het aandurven om in het nu te zijn met wat is, om de angst en af-gescheidenheid te helen die we hebben gecreëerd door onze vergetelheid en om weer het sacrale van het leven te zien. Opdat wij, als soort, weer vruchtbare grond kunnen worden en inclusiviteit, vriendelijkheid, bescherming, aanmoediging, vrijgevigheid en ons behoren tot het Levensweb cultiveren. Zoals de reflecties van Lenneke, Dirk, Lida en Laura zo mooi illustreren, creëren we een vitale vonk voor onze collectieve hoop wanneer we gesterkt zijn in ons hart en ziel – we geven zo een rimpeleffect in het heden en in de toekomst, en zelfs in ons verleden, als pleitbezorgers voor vrede.

---

Ultimately, it is Humanity who has to heal Her wounds

by Manon Danker, with Dirk Polder, Laura van den Berg, Lenneke Brussee, & Lida Hospers

Introduction – Coming from Gratitude
by Manon Danker

In 2015 I embarked on a journey to participate in the Work that Reconnects facilitators training by Joanna Macy and her dear fellow teachers. Before, I often felt estranged from my kind: so much hurt caused and being caused by this species. We can feel this ongoing hurt through all our relations – human and non-human. And perhaps you recognise how we have become afraid of our own species. That is a lonely place to be. 

The WTR training, however, gave me the tools to work with this. Now, after having been a facilitator myself for eight years, my gratitude to have found this work is immense. Joanna shines bright with deep love for humankind, knowing our true potential; her work gives us a place to be together again in a caring, intimate, respectful, held, creative, passionate, deeply humbling and sacred way. It is truly a well of deep-sourced belonging. I often feel that we are learning how to come into peace again with ourselves, each other, and all life forms. And I feel how the life force around us is aware of that intention. We are not alone.

And that is my hope these days. On a journey with humanity, remembering what it means to be human while working to restore our place in the order of life. I hear many speak during my workshops about their wish to have a life sustaining place in creation, about their desire not to be alone but in beloved-community. Hearing this is such a deep gift.

We have a massive task at hand; and it will serve us to own our impacts on life, both the sustaining and unsustaining ones. Many of us have known this for some time, and many more are beginning to know this now. We can let go of the habits that are destroying us and our kin and choose the ones that support and bring life. In the Netherlands, the Work that Reconnects continues to grow, finding its way into schools and universities, NGO’s, grass roots initiatives, family homes, and Buddhist sanghas. Recently, the WTR helped us to “See with New Eyes” at the level of Central Government, inspiring land management innovation through meeting with the country’s future generations. 

Here, I share with you a collection of voices for such change: pieces contributed by my own workshop attendees in response to their experience with WTR.
~~~

Honoring Our Pain for the World
by Lenneke Brussee

I am so happy that I can express emotions, thoughts and motivations into images and colors. I am really inspired by The Work that Reconnects. Instead of trying to get rid of ‘difficult’ feelings, they are now honored and made motivators for connection and change. Beautiful, truly a recognition of the power of vulnerability and of being involved and fully human. What you see is me, Manon, Joanna Macy, the Earth and my mother, all the people who inspire us and are present, the power that nourishes us. By reconnecting with my feelings, both my love for the earth and nature, and also my pain and sorrow, around me in others, and the suffering of the animals, I am more able to experience and appreciate life, in all its aspects. My own life, the lives of other people, the lives of all living beings.

Special, beautiful, grateful, joyful, intensive. Those are the keywords. I see the Work as part of the Eightfold path in Buddhism, which I practice in the tradition of Thich Nhat Hanh. Walking the path, along with so many, makes me hopeful and peaceful. Interbeing with the world is a liberation and joy.
~~~

A Message from the Sea
by Dirk Polder

Dear people, bunch of bathers, lucky ones
One gift after another is thrown into your lap
And it might sound like I’m jealous
But that’s not me
I want to say something to you
You can also use me as sea as a mirror
And that might help you realize that
change is actually most natural
Sometimes it seems very difficult
Sometimes impossible and you get a feeling of powerlessness
If so, then walk on the grains of sand on the beach
Enjoy the light of the sun
And mirror yourself in my surface
I’m wearing blue glasses and I’ll give that to you
Not because it’s better than any pair of glasses
But to realize that you can switch to a different perspective
You can change
~~~

A Message from Moss
by Lida Hospers

Greetings to you from moss
Simple and extremely primitive life form
That’s how I am described in those thick books of yours
But I’ve been here for a long time
So something, something I know
Otherwise I would have been gone long ago
Patience
You can be in many ways
You can grow very slowly
Live of little
And still manifest the full total glory
of your being
I want to offer you that opportunity, explore it
The way you do it now is not the only way.
~~~

Walking in Nature, Touching Hearts
by Laura van den Berg 

During the Callings and Resources practice, the following occurred to me: I want to find out what touches people through one-on-one contact with people. People who have become entangled in the ‘business as usual’ model. I would like to show them the beauty of nature. And get in touch from heart to heart. I would like to remove fear. The idea that you need material things by showing the opposite: the connection with yourself and nature. Bringing back the peace that everything is good as it is.

As a result of this insight, I started looking for a nature and hiking coach training. I found it at Kraaybeekerhof. I now have my own website and I have the opportunity to coach someone once a week in addition to my job at Friends of the Earth Netherlands. With this I hope to bring people back to themselves and the healing power of nature so that they can continue their life path more in balance. More information can be found on my website:  https://natuurenwandelcoaching.nl/
~~~

Conclusion
by Manon Danker

In these times, when the future is so uncertain and hard to imagine – when so many young souls – and older souls, too – express their existential angst – we must not turn away from or against each other, but create gatherings to be together so as not to be alone. The present moment is our common ground; let us dare to be here, to heal the fear and separation we have brought to each other in our amnesia and remember the sacredness of life. So we may become fertile soil again and cultivate inclusiveness, kindness, protection, encouragement, generosity and our belonging to the Web of Life. As the reflections of Lenneke, Dirk, Lida, and Laura so beautifully exemplify, when we are strengthened in our heart and soul we create a vital spark for our collective hope – we ripple into the now and future, and even our pasts, as advocates for peace.

---

Manon Danker is a Sociologist and Deep Ecologist and facilitator for WTR. She lives in Amsterdam and worked many years at the Free University doing research for youth programmes and policy making, until she felt she had to listen to her deep calling to play a part in bridging the gap between humans and Earth. She is devoted to the call for harmony and walking our paths with great respect for this planet and our origin. https://elemental-journey.com/

 

Contributor author: Dirk Polder
Born in the Netherlands, I spent the first 5 years of my childhood mostly playing outside. It was then that a strong bond with nature was born. This bond had great influence on the choices I made; for instance to become a landscape architect and working for the Dutch government for nature conservation policies. When I was about 45 years old, I experienced moments of no contact with my environment – and this scared me to death. It was Zen meditation that brought back to the realisation of being a participant of nature. Inside is outside.

Contributing Author Laura van den Berg
I work for Friends of the Earth Netherlands and in my free time love walking in nature, climbing trees, and smelling the flowers. My love for nature and my preoccupation with pollution, deforestation and the way we keep animals have been alive in me ever since I was a young girl. Deeply longing to be part of the solution, I continue to contribute to creating an alternative lifestyle to our current broken system, such as working at my ecological garden. I also love to read books about personal development, as well as dancing, singing, meditating, and connecting with people.

 

Contributing Author Lenneke Brussee
Lenneke lives in Voorburg, Netherlands, with her partner Rob and son Sammy. Working as a yoga instructor and mindfulness practitioner, Lenneke draws inspiration from nature, music, singing, sangha gatherings, and the teachings of Thich Nhat Hanh.

 

 

Contributing Author Lida Hospers
Lida Hospers was born in a village in 1951 to a big family surrounded by the famous Dutch flower fields. Her love for nature started there, meeting plants and insects in unused plots of land. Growing up, Lida learned about the poison and exploitation used in our agriculture – the ugly side of Dutch wealth.
Alarmed by The Club of Rome, she co-founded a non-profit project of experimental solar homes in 1983, with support from the European community. Though solar panels are now everywhere in the Netherlands, nature still suffers from the destructiveness of agro-business, which Lida feels is resulting in a need for WTR more than ever before.